Πληθώρα επιστημονικών δεδομένων έχει αναδείξει τον επιβαρυντικό ρόλο που παίζει το κάπνισμα στις νόσους του περιοδοντίου ενώ χειροτερεύει σε μεγάλο βαθμό την επούλωση των ιστών μετά την περιοδοντική θεραπεία.
Το κάπνισμα θεωρείται από τους πιο σημαντικούς παράγοντες θνησιμότητας και πρόωρου θανάτου ο οποίος μπορεί να προληφθεί. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για περίπου έναν στους πέντε θανάτους. Παρά τη σταδιακή μείωση του ποσοστού καπνιστών τα τελευταία χρόνια, μεγάλα ποσά εξακολουθούν να δαπανώνται για την περίθαλψη και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του τσιγάρου στην υγεία. Μεγάλο κόστος έχει και η κάλυψη των οδοντιατρικών αναγκών που προκύπτουν από τη βλαπτική επίδραση του καπνίσματος στα δόντια και στις νόσους του περιοδοντίου.
Ενδεικτικά, αξίζει να σημειωθεί ότι οι γυναίκες καπνίστριες ηλικίας μεταξύ 20 και 39 ετών έχουν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν περιοδοντίτιδα ή να χάσουν δόντια σε σχέση με γυναίκες μη καπνίστριες. Συνολικά, η διακοπή του καπνίσματος θεωρείται ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας που μπορεί να επιδράσει θετικά στην αντιμετώπιση της περιοδοντικής νόσου. Η πιθανότητα εμφάνισης περιοδοντίτιδας είναι 4,9% για μη καπνιστές, 10,5% για παλιούς καπνιστές (που δεν καπνίζουν πλέον), και 15,6% για καπνιστές (που εξακολουθούν να καπνίζουν). Το κάπνισμα όχι μόνο αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης περιοδοντίτιδας αλλά επιβαρύνει και την εξέλιξη της νόσου καθώς έχει αρνητική επίδραση στην αμυντική ικανότητα και στην επούλωση των ιστών κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η βαρύτητα του καπνίσματος επίσης παίζει σημαντικό ρόλο καθώς οι βαρείς καπνιστές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν τα δόντια τους λόγω περιοδοντίτιδας σε σχέση με τους μη καπνιστές και τους ελαφρείς καπνιστές.
Μια πάθηση των ούλων η οποία έχει συσχετιστεί άμεσα με το κάπνισμα είναι η λεγόμενη οξεία ελκονεκρωτική ουλίτιδα (acute necrotizing ulcerating gingivitis, ANUG). Είναι μια μη μεταδοτική φλεγμονή των ούλων που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο, καταστροφή των μεσοδόντιων θηλών μεταξύ των δοντιών και έντονη κακοσμία. Είναι πιο καταστρεπτική από τη συνήθη ουλίτιδα και μπορεί να επεκταθεί και στην μαλακή υπερώα και στον φάρυγγα (σχετικά σπάνια). Οι βασικές αιτίες εμφάνισης της νόσου αυτής εκτός από το κάπνισμα είναι το stress, η κακή διατροφή, και γενικώς ότι μπορεί να οδηγήσει σε εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος (ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, AIDS, καρκίνος κλπ). Η θεραπεία γίνεται με καθαρισμό των δοντιών από τον οδοντίατρο και καλή στοματική υγιεινή για την απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας σε συνδιασμό με τη λήψη ειδικής αντιβιωτικής αγωγής.
Δεν θα πρεπει να παραβλέπουμε το γεγονός πως το κάπνισμα είναι ο κύριος προδιαθεσικός παράγοντας για την ανάπτυξη καρκίνου του στόματος ενώ έχει βλαπτικές συνέπειες σε όλους σχεδόν τους τομείς της υγείας μας. Θα πρέπει επιτέλους να γίνει απολύτως κατανοητό πως η διακοπή του καπνίσματος είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας, την οικογενειά μας, αλλά και τους γύρω μας.
